Irak-IKBY Başkent Erbil’de Türkiye-Irak Sanayicileri ve İş insanları Derneği (TISİAD) tarafından “2. Türkiye-Irak Ticaret ve Yatırım Zirvesi” yapıldı.
Ticaret ve Yatırım zirvesine, Türkiye’nin Erbil Başkonsolosu Hakan Karaçay, Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Süleyman Sönmez, TISİAD Yönetim Kurulu Başkanı Nevaf Kılıç, Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayyat ile çok sayıda yetkili ve iş adamı katıldı.
TÜRKONFED ‘’Irak’ın kalkınması için desteğe hazırız’’
Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Süleyman Sönmez, yaptığı açıklamada, zirvenin iki dost ülke olan Türkiye ve Irak arasındaki ithalat-ihracat ile tarım ve sanayi alanında iş birliğini geliştirmeyi amaçladığını söyledi.
Türkiye ile Irak arasında ticaret potansiyelinin olduğunu dile getiren Sönmez, “İş dünyası olarak Irak ile olan iş potansiyelimizin geliştirilmesini düşünüyoruz. Şu anki rakamların çok üzerinde bir ticaret yaratabiliriz. Bunun için de özellikle Irak ayağı, bazı kolaylaştırıcı adımlar atması lazım.” diye konuştu.
Sönmez, Irak’taki gümrük kapılarında bazı zorlukların yaşandığını belirterek, iş dünyasının gümrük kapılarında vergi ve bürokrasi gibi sorunların çözülmesine ihtiyaç olduğunu ifade etti.
İki ülke arasındaki ticaret hacminin artırılmasına yönelik Sönmez, “Türkiye’nin buranın çok daha kalkınması ve geliştirilmesi için katkı koyabileceği bilgi ve birikimi var. Irak ayağını çok iyi kullanması lazım. Biz de buna desteğe hazırız.” ifadesini kullandı.
Başkan KILIÇ “20 milyar doların gerçekleşmemesi için bir sebep yok”
TISİAD Yönetim Kurulu Başkanı Nevaf Kılıç da Irak’ın Türkiye için en önemli ticari partnerlerden biri olduğunu belirterek, iki ülke arasında kültürel ve dini bağların varlığına işaret etti.
Kılıç, “Türkiye ile Kürdistan Bölgesi komşu, ortak birçok şey var. Bizim kültürümüz, dinimiz ve coğrafyamız bir dolaysıyla ticari ve yatırım ilişkililerimizin de çok iyi olması gerekiyor” dedi.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Irak ile ticaret hacminin 20 milyar dolara yükseltilmesi hedefini hatırlatan Kılıç, “Sayın Cumhurbaşkanımızın Irak’a dış ticaretimizin 20 milyar dolar olmasını belirtmesi, bizim için de etkinliklerin ve çalışmaların daha fazla yapılmasının bir sebebi. Bu 20 milyar doların gerçekleşmemesi için bir sebep yok.” şeklinde konuştu.
Kılıç, 3’üncü zirvenin gelecek aylarda Türkiye’de düzenleneceği kaydetti.
Enes Altunkaynak ‘’Çok çabuk sonuç aldık’’
Türkiye Irak Sanayicileri ve İnsanları Derneği (TISİAD) Antep Şube Başkanı Enes Altunkaynak, ihracat rakamlarının çıkmaya başladığını söyledi.
Enes Altunkaynak, “İki ay önce burda ilk zirvemizi yapmıştık. Aslında niyetimiz yılda bir kez burada bir kez de Türkiye’de yapmaktı. Yoğun talep doğrultusunda iki ay sonra ikincisini yaptık. Güzel neticeler güzel sonuçlar aldık. İlk amacımız DAEŞ’tan sonraki düşen ihracat rakamlarını konuşmak. Çark durmuşken tekrar çalışmaya başladı. İhracat olarak tekrar buraya yoğunlaştık. İhracat rakamlarımız çıkmaya başladı” diye konuştu.
Bu kadar çabuk sonuç alabileceklerini tahmin etmediklerini belirten Altunkaynak, “Özellikle Rûdaw ve TRT ile diğer medya kuruluşlarının katkısı çok büyük. Canlı yayınlarla destek oldular çok çabuk duyuldu. Eleştiriler hep iyi yönde oldu. Hem oradaki iş adamlarının hem buradaki iş adamlarının sesini çok hızlı bir şekilde duyurduğumuz etkisi bizim beklediğimizden de çok hızlı sonuç verdi. Hep artıya gidiyoruz çok şükür” değerlendirmesinde bulundu.
Altunkaynak Grup olarak Kürdistan Bölgesi’ndeki yatırımlara değinen Başkan Altunkaynak, sözlerine şunları ekledi:
“Dört ana firmadan oluşuyoruz. İkisi tamamıyla Irak’a ihracat yapmakta. Her firmamız ortalama 50 milyon dolar civarı ihracatımız var. İhracatımız içinde ağırlıkta tekstil ürünleri, hazır giyim, mobilya ve hırdavat üzerine. Altın işleme atölyelerimiz cama süs olarak geçen yaldız işleme atölyelerimiz hepsi Irak’ta. Tekstilin fizibilite çalışmaları devam ediyor. Üretimini burada yapmaya niyetlendik.”
Konya İl Temsilcisi Kamuran Tekin ‘’Türk İş insanların kendilerini en rahat hissetiği yer Erbil’dir’’
Çok önemsiyorum ve Türkiye’nin iş adamları olsun mütahitleri olsun, kendini en rahat en güvenilir ve en güzel kendini evinde hissettiği en iyi yerlerden bir tanesidir burası. O anlamda bizim için ciddi bir pazardır. Türkiye’nin bütün mallarını buraya sattığımız gibi bizim sektörde inşaat olarakta Erbil’in ve Kuzey Irak’ın yanında çok ciddi projeler imza attık. İmza atmaya devam ediyoruz.
Meydan ‘’10 kişi ile başladık 1700 ortağa ulaştık’’
İsparta’dan katılım sağlayan TISİAD üyelerinden IYAŞ Yönetim Kurulu Genel Başkan Yardımcısı Hasan Ali Meydan, “Kürdistan’a ilk ziyaretimiz. Arkadaşın tavsiyesiyle geldik çok beğendik. Buralarda mobilya üzerinde mutfak dolapları, yer döşemeleri ve gıda üzerine iş yapmayı düşünüyoruz. Buradaki kardeşlerimizle iş yapmak istiyoruz” dedi.
IYAŞ yönetim kurulu başkan yardımcısı Hasan Ali Meydan, Isparta’da 10 arkadaşla kurdukları şirketin şimdi 1700 ortağa ulaştığını söyledi.
Grup şirketi olarak 50 ve 34 bin metrekare ayrı olmak üzere iki tane alışveriş merkezine sahip olduklarını belirten Meydan, “Grubumuza bağlı 1050 firma ve 1458 çalışan personel var. İnşaat ve mobilya üretimi yapıyoruz. Avusturya’ya mobilya ihracatı yapıyoruz. Mevcut şirketimizde Hollanda, Almanya, İsveç, İsviçre ve Fransa’da ortaklarımız var. Halka açık bir şirket olarak buralardan da ortak bekliyoruz. Erbil’e de mobilya üzerinde yapılan inşaatlara katkıda bulunmak istiyoruz. Mobilya olarak panel üretimi, laminant üretimi ve kapaklarda da vakum kapak gibi şeyler yapmaktayız” ifadelerini kullandı.
ACAR;Amacımız her iki tarafı bir araya getirmek
TISİAD İstanbul Temsilcisi Nizamettin Acar ise, “Zirvenin temel amacı hem Türkiye’den hem de Irak’ta kendi alanında iyi olan iş insanlarını bir araya getirmek ve ilerisi için çok daha güzel yatırım ve ticari fırsatları geliştirmek” dedi.
2013 yılında Türkiye ihracat listesinde Almanya’dan sonra Irak Kürdistan Bölgesi’nin ikinci sırada olduğunu anımsatan Acar, o dönemdeki ivmenin yeniden kazanılması için bu tür görüşmelerin olumlu geçtiğini söyledi.
Acar zirvede farklı konular ele alındı düzenlenen paneller de: “İki ülkenin iş insanları arasındaki mevcut sorunlara bir bakış açısı getirmek için bunlar masaya yatırılıp tartışmaya açıldı ve olumlu çözüm önerileri sunuldu. Birincisinde çok iyi sonuçlar almıştık, ikincisi çok daha geniş oldu. dedi
Türkiye-Irak Ticaret ve Yatırım Zirvesi’nin birincisi 28 Haziran 2019’da düzenlenmişti.
LİMAK İskenderun Liman İşletmeciliği Erbil’de ofis açıyor
Limak İskenderun Uluslararası Liman İşletmeciliği Genel Müdürü Mehmet Ünlü, başkent Erbil’de ofis açacaklarını söyledi.
Mehmet Ünlü, “Erbil’i dört ülkenin köşesinde stratejik bir lokasyon olarak görüyoruz. Bu stratejik lokasyonun verdiği önemle ve tarihten aldığı güçle, eğitimli genç nüfusuyla, uluslararası bir şehir olmanın verdiği avantajla bölgenin lojistik ve ticari üssü olabilir” dedi.
Ünlü, TISİAD’ın düzenlediği zirvenin ikinci kez sponsorluğunu yaptıklarını ifade etti.
Limak Holding İskenderun Limanı tarihte 40 yıl öncesinde çok aktif olarak kullanılan bir limandı” diyen Ünlü, sözlerine şunları ekledi: “Limak Holding olarak Zaho Tüneli’ni de inşa eden firmayız. Limak İskenderun Limanı’na da yeni bir yatırımla o bölgeyi canlandırdık. Şu anda bir milyonluk kapasite ile limanı 8 yıldır çalıştırıyoruz. Liman TCDD’nin limanıydı. Aynı zamanda Bağdat demir yoluna bağlı olan bir limandı. İpekyolu hattıyla Basra Körfesi ile İskenderun Limanı’nı birbirine bağlamaya çalışıyoruz.
Erbil bizim için neden önemli ?
Erbil’i dört ülkenin köşesinde stratejik bir lokasyon olarak görüyoruz. Bu stratejik lokasyonun verdiği önemle ve tarihten aldığı güçle, eğitimli genç nüfusuyla, uluslararası bir şehir olmanın verdiği avantajla bölgenin lojistik ve ticari üssü olabilir. Bunu bir deniz limanına bağlanarak başarabiliriz. Buraya en yakın deniz limanı İskenderun Limanı. İskenderun ve Basra limanları Erbil’e 900 kilometre mesafede. İki körfezin tam ortasındaki tek uluslararası şehir Erbil’dir. Erbil çok önemli bir kavşak noktası. Biz de bu kapsamda inşallah Erbil’de ofis açacağız. Yakında da İskenderun Limanı’nı tanıtmak için faaliyetlerde bulunacağız.
Kısa vadeli bir proje değil. Orta ve uzun vadeli ve birlikte çalışmamız gereken bir proje. Erbil’i lojistik merkezi yapabilmemiz için öncelikle yol altyapısının, demir yolu altyapısının güçlendirilmesi gerekir. Bununla birlikte İskenderun Limanı’na direk hizmet veren bir ağ kurmamız lazım. Burdan da Basra’ya kadar hizmet veren bir ağ kurmamız lazım. Erbil’e Çin’den gelerek Basra’ya indirilen yüklerin Erbil üzerinden İskenderun’a, Avrupa’dan gelen yüklerin de İskenderun üzerinden Erbil’e getirilerek Basra’ya kadar dağıtılmasını sağlayabileceğimiz büyük bir projeden, yani İpekyolu’ndan bahsediyoruz”
Ünlü ayrıca, Erbil’in önemli bir kavşak noktası olduğunu kaydetti.